Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej

Kto może otrzymać specjalny zasiłek opiekuńczy?

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dziennik Ustaw z 2012 roku   pozycja 788 i 1529)

Zasiłek przysługuje jeżeli osoby w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności (łącznie ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji)

• nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub
• rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej

Specjalny zasiłek opiekuńczy przyznaje się na podstawie rodzinnego wywiadu środowiskowego.

Rolnicy:

W przypadku, gdy o świadczenie, ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników bądź domownicy, świadczenia te przysługują odpowiednio:

1. rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego;
2. małżonkom rolników lub domownikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego albo wykonywania przez nich pracy w gospodarstwie rolnym.

Zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego lub zaprzestanie wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym, o których mowa w ust. 1, potwierdza się stosownym oświadczeniem złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: "Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.". Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.

Kryterium dochodowe:
W okresie zasiłkowym 2022/2023 specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, w których dochód rodziny sprawującej opiekę oraz wymagającej opieki na osobę nie przekracza 764 złotych. W okresie zasiłkowym 2022/2023 trwającym od 1 listopada 2022 roku do 31 października 2023 roku należy wykazać dochody za rok 2021 uwzględniając zmiany wysokości dochodów członków rodziny.

W okresie zasiłkowym 2023/2024 specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, w których dochód rodziny sprawującej opiekę oraz wymagającej opieki na osobę nie przekracza 764 złotych. W okresie zasiłkowym 2023/2024 trwającym od 1 listopada 2023 roku do 31 października 2024 roku należy wykazać dochody za rok 2022 uwzględniając zmiany wysokości dochodów członków rodziny.

Wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego:     620 złotych miesięcznie
Kwotę specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.

Jak przyznawany jest specjalny zasiłek opiekuńczy?

Specjalny zasiłek opiekuńczy przyznaje się na okres zasiłkowy. Prawo do świadczeń opiekuńczych ustala się na okres zasiłkowy, chyba, że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W tym przypadku prawo do świadczeń rodzinnych ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia, nie dłużej jednak niż do końca okresu zasiłkowego.

Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli:

1. Osoba sprawująca opiekę:
• ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
• ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego,
• legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2. Osoba wymagająca opieki:
• została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
• na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;

Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje także jeżeli:

• na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku  z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego do zasiłku rodzinnego,  prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub prawo do świadczenia pielęgnacyjnego;
• na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Wnioskodawca może jednocześnie ubiegać się o objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym siebie oraz członków swojej rodziny. Zgodnie z art. 67 ust. 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych osoba podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu ma obowiązek zgłoszenia do Narodowego Funduszu Zdrowia członków rodziny, jeśli nie podlegają oni ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu.

zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego

 Za osobę pobierającą specjalny zasiłek opiekuńczy opłacane są składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przez okres niezbędny do uzyskania 25-letniego okresu ubezpieczenia(składkowego i nieskładkowego) na podstawie Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009, nr 153, poz.1227, ze zm.).

zgłoszenie do ubezpieczenia społecznego

Wykaz dokumentów, które należy dołączyć w celu wyliczenia okresu składkowego i nieskładkowego przez ZUS, w związku z pobieranym świadczeniem:

1. Wzór druku do uzupełnienia RP-6
2. świadectwa pracy;
3. umowy zlecenia lub zaświadczenia o wykonywaniu tej umowy;
4. zaświadczenie z PUP o okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych;
5. zaświadczenie o ukończeniu szkoły wyższej z podaniem ramowego czasookresu trwania nauki;
6. skrócone odpisy aktu urodzenia dzieci oraz oświadczenie o sprawowaniu osobistej opieki;
7. legitymacja ubezpieczeniowa;
8. karty zarobkowe z archiwum – w przypadku zlikwidowanych zakładów pracy;
9. książeczka wojskowa;
10. informację o innych formach ubezpieczenia typu – działalność gospodarcza, itp.;
11. informację z Gminnego Ośrodka o okresie opłacania składek.
12. świadectwa ukończenia nauki w szkole, praktyk szkolnych,

Wymagane dokumenty:

https://www.gov.pl/web/rodzina/wzory-wnioskow-o-swiadczenia-dla-rodzin-aktualizacja-na-dzien-29052018-r-do-stosowania-takze-na-okres-20182019

Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, przysługuje:

1. matce albo ojcu,
2. opiekunowi faktycznemu dziecka,
3. osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną, w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
4. innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności

jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze  znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, albo osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Aktualnie od 01-01-2022 r.  kwota świadczenia pielęgnacyjnego wynosi 2458,00 zł miesięcznie. Świadczenie przysługuje niezależnie od dochodów rodziny.

Osobom, o których mowa w pkt 4, innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

1. rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym  stopniu niepełnosprawności;
2. nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
3. nie ma osób, o których mowa w pkt 2 i 3, lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

1. nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub
2. w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:

1. osoba sprawująca opiekę:
   - ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego;
   - ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego;
2. osoba wymagająca opieki:
   - pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje sie orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
   - została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej z dzieckiem, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu,
3. na osobę wymagającej opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury,
4. członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, albo do świadczenia pielęgnacyjnego na tę lub inną osobę w rodzinie lub poza rodziną specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego,
5. na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego,o którym mowa w art. 10, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub prawo do świadczenia pielęgnacyjnego;
6. na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

W celu uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego należy przedłożyć następujące dokumenty:

• wszystkie świadectwa pracy celem wyliczenia okresu zatrudnienia  do celów emerytalno - rentowych,
• oświadczenie o podleganiu (lub nie) ubezpieczeniom zdrowotnym z tytułu posiadania statusu członka rodziny

Wymagane dokumenty:

https://www.gov.pl/web/rodzina/wzory-wnioskow-o-swiadczenia-dla-rodzin-aktualizacja-na-dzien-29052018-r-do-stosowania-takze-na-okres-20182019

Komu przysługuje zasiłek pielęgnacyjny?

Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Wysokość świadczenia 215,84 zł.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

1. niepełnosprawnemu dziecku;
2. osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
3. osobie, która ukończyła 75 lat.
4. zasiłek pielęgnacyjny przysługuje także osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia.

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:

• oznacza to dom pomocy społecznej, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, areszt śledczy, zakład karny, szkołę wojskową lub inną szkołę, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie);
• Nie będzie przysługiwać również w sytuacji, gdy członek Państwa rodziny pobiera już tego rodzaju świadczenie za granicą, chyba że specjalne przepisy (o koordynacji systemów pomocy społecznej) lub też umowy międzynarodowe stanowią inaczej.

 Ważne!!!  Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego. ( np. otrzymywanego wraz rentą bądź emeryturą w ZUS, w KRUS lub MSW)

Do wniosku należy odpowiednio dołączyć w przypadku gdy wnioskodawcą jest:

Pełnoletnia osoba niepełnosprawna:

1. dokument stwierdzający tożsamość osoby ubiegającej się o zasiłek pielęgnacyjny;
2. orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności,
3. decyzja przyznająca emeryturę lub rentę w celu zweryfikowania czy osobie niepełnosprawnej przysługuje dodatek pielęgnacyjny;

Opiekun prawny bądź faktyczny:

1. dokument stwierdzający tożsamość osoby ubiegającej się o zasiłek pielęgnacyjny,
2. dokument stwierdzający tożsamość osoby niepełnosprawnej np. akt urodzenia, dowód osobisty
3. zaświadczenie z sądu rejonowego, że jest opiekunem prawnym bądź faktycznym os. niepełnosprawnej,
4. orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności,
5. decyzja przyznająca emeryturę lub rentę w celu zweryfikowania czy osobie niepełnosprawnej przysługuje dodatek pielęgnacyjny;

 Rodzic niepełnosprawnego dziecka:

1. dokument stwierdzający tożsamość osoby ubiegającej się o zasiłek pielęgnacyjny,
2. dokument stwierdzający tożsamość osoby niepełnosprawnej np. akt urodzenia, dowód osobisty
3. orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności,

Wymagane dokumenty:

https://www.gov.pl/web/rodzina/wzory-wnioskow-o-swiadczenia-dla-rodzin-aktualizacja-na-dzien-29052018-r-do-stosowania-takze-na-okres-20182019

Świadczenie pielęgnacyjne

To świadczenie dla osób, które nie podejmują pracy lub z niej rezygnują, żeby opiekować się niepełnosprawnym członkiem rodziny.

Wysokość świadczenia:

• od 01.01.2015 do 31.12.2015 - 1200 zł miesięcznie
• od 01.01.2016r. – 1300zł miesięcznie i podlegać będzie corocznej waloryzacji

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje niezależnie od dochodów rodziny.
Świadczenie przysługujące za niepełny miesiąc wypłaca się w wysokości 1/30 kwoty świadczenia za każdy dzień.

Świadczenie przysługuje:

1. rodzicom dziecka niepełnosprawnego,
2. opiekunowi faktycznemu takiego dziecka, tzn. osobie faktycznie się nim opiekującej, jeżeli wystąpiła do sądu rodzinnego o adopcję tego dziecka,
3. osobie spokrewnionej z dzieckiem niepełnosprawnym, będącej dla niego rodziną zastępczą spokrewnioną,
4. innym osobom (za wyjątkiem tych, które same są w znacznym stopniu niepełnosprawne), mającym obowiązek alimentacyjny w stosunku do swoich niepełnosprawnych krewnych,

jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, żeby opiekować się osobą z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, jeżeli:

• rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją lub mają znaczny stopień niepełnosprawności, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni.
• nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub maja znaczny stopień niepełnosprawności
• nie ma osób o których mowa w pkt 1, 2 i 3,

oraz pod warunkiem, że niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała

• :nie później niż do ukończenia 18 roku życia 
• w trakcie nauki, ale ni później niż do ukończenia 25 roku życia

W niektórych szczególnych przypadkach świadczenie pielęgnacyjne nie będzie przysługiwać, np. w sytuacji gdy osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej w przypadku zbiegu prawa do świadczeń emerytalno-rentowych, renty socjalnej i zasiłku stałego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego

Zasiłek pielęgnacyjny

To zasiłek dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji z powodu niepełnosprawności lub starszego wieku na częściowe pokrycie wydatków związanych z ich pielęgnacją.

Wysokość świadczenia: 153 zł miesięcznie

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje niezależnie od dochodów rodziny.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

• niepełnosprawnemu dziecku do 16 roku życia,
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia o znacznym stopniu niepełnosprawności,

1. osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 21 roku życia lub w trakcie nauki w szkole

• osobie, która ukończyła 75 lat.

Prosimy pamiętać, że zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobom uprawnionym do dodatku pielęgnacyjnego, a także osobom przebywającym w instytucji, która zapewnia nieodpłatnie całodobowe utrzymanie.

Nie będzie przysługiwać również w sytuacji, gdy członek Państwa rodziny pobiera już tego rodzaju świadczenie za granicą, chyba że specjalne przepisy (o koordynacji systemów pomocy społecznej) lub też umowy międzynarodowe stanowią inaczej.

Specjalny zasiłek opiekuńczy

To wprowadzone od 1 stycznia 2013 r. świadczenie dla osób, na których ciąży obowiązek alimentacyjny a także małżonkom, którzy rezygnują lub nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą o znacznym stopniu niepełnosprawności

Wysokość świadczenia: 520 zł miesięcznie.

Świadczenie jest uzależnione od sytuacji dochodowej.
Kryterium dochodowe: wysokość łącznego dochodu rodziny osoby sprawującej opiekę i rodziny osoby wymagającej opieki nie może przekraczać kwoty 664 zł netto miesięcznie w przeliczeniu na osobę.

Zasiłek przysługuje osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny (przez co należy rozumieć obowiązek utrzymania oraz dostarczenia środków wychowania), tzn. przede wszystkim krewnym w linii prostej i rodzeństwu, jeżeli rezygnują z zatrudnienia lub pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki nad osobą z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

W niektórych przypadkach specjalny zasiłek opiekuńczy nie będzie przysługiwać, np. w sytuacji gdy osoba sprawująca opiekę ma już ustalone prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, zasiłku stałego czy renty socjalnej, albo np. gdy dziecko wymagające opieki przebywa w rodzinnym domu dziecka.

Ogólne zasady przyznawania i wypłacania świadczeń

 W przypadku ustalania prawa do zasiłku pielęgnacyjnego oraz świadczenia pielęgnacyjnego prawo to ustala się na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W tym przypadku prawo do tych świadczeń ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia.

W przypadku ustalania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego prawo to ustala się na okres zasiłkowy, tj. od 1 listopada do 31 października następnego roku kalendarzowego, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W tym przypadku prawo do tych świadczeń ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia, nie dłużej jednak niż do końca okresu zasiłkowego.

Składanie wniosków:
Jeżeli osoba w okresie trzech miesięcy od wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności złoży wniosek o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, prawo do tego zasiłku ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności.

W przypadku utraty ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności i ponownego ustalenia niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności stanowiącego kontynuację poprzedniego orzeczenia, prawo do świadczeń rodzinnych uzależnionych od niepełnosprawności ustala się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął termin ważności poprzedniego orzeczenia, jeżeli osoba spełnia warunki uprawniające do nabycia tych świadczeń oraz złożyła wnioski o ustalenie:

• niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności w terminie miesiąca od dnia utraty ważności poprzedniego orzeczenia
• prawa do świadczeń rodzinnych uzależnionych od niepełnosprawności w terminie trzech miesięcy od dnia wydania orzeczenia.

Zasiłek rodzinny przysługuje:

• obojgu rodzicom dziecka lub jednemu z nich,
• opiekunowi prawnemu dziecka,
• opiekunowi faktycznemu dziecka (tzn. osobie faktycznie się nim opiekującej, jeżeli wystąpiła do sądu rodzinnego o adopcję tego dziecka),
• osobie uczącej się, pełnoletniej, która nie jest na na utrzymaniu rodziców (dotyczy to sytuacji, w której oboje rodzice takiej osoby nie żyją lub zobowiązani są płacić alimenty).

Ze względu na wiek zasiłek rodzinny przysługuje:

• do ukończenia przez dziecko 18 lat lub nauki w szkole (w takim przypadku maksymalnie do czasu ukończenia przez nie 21 lat),
• w przypadku dziecka niepełnosprawnego do ukończenia przez nie 24 lat - jeżeli kontynuuje ono naukę w szkole lub w szkole wyższej,
• w przypadku osoby pełnoletniej niebędącej na utrzymaniu rodziców do ukończenia przez nią 24 lat - jeżeli kontynuuje ona naukę w szkole lub w szkole wyższej.

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli:

• dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim
• dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w rodzinie zastępczej
• osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie
• pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko
• osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od jego rodzica, chyba że:
  • rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
  • ojciec dziecka jest nieznany,
  • powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
  • sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka;
• członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym

Kryterium dochodowe
Zasiłek rodzinny przysługuje jeśli:

• miesięczny dochód rodziny lub osoby uczącej się nie przekracza kwoty 574 zł w przeliczeniu na osobę lub
• 664 zł w przeliczeniu na osobę jeśli członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne lub w przypadku niepełnosprawnej osoby uczącej się

Możliwe jest przekroczenie kryterium dochodowego o kwotę nieprzewyższającą najniższego zasiłku rodzinnego, o ile w poprzednim okresie był pobierany zasiłek rodzinny.
Jeśli w kolejnym okresie zasiłkowym znów przekroczone zostanie kryterium dochodowe, zasiłek rodzinny nie przysługuje.

Przy ustalaniu uprawnień do zasiłku rodzinnego brane są pod uwagę dochody członków rodziny osiągnięte w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy.
Jeśli np. okres zasiłkowy rozpoczyna się 1 listopada 2015, to chodzi o rok kalendarzowy poprzedzający rok, w którym ten okres się rozpoczyna, czyli 2014.
W niektórych przypadkach, kiedy zachodzi zmiana sytuacji dochodowej rodziny, dochód ten będzie powiększony o dochód uzyskany lub pomniejszony o dochód utracony.

W przypadku prowadzenia gospodarstwa rolnego przyjmuje się, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie przez Główny Urząd Statystyczny - w 2013 r. było to 2869 zł, tj. 239,08 zł miesięcznie.
Do powierzchni gospodarstwa wlicza się również obszary rolne oddane w dzierżawę. Dochód uzyskany z gospodarstwa rolnego pomniejsza się w wówczas o zapłacony czynsz z tytułu takiej dzierżawy.
Prosimy pamiętać, że dochody z gospodarstwa rolnego oraz dochody pozarolnicze należy sumować.

WAŻNE
W przypadku uzyskania lub utraty  dochodu w ciągu roku kalendarzowego  trzeba to niezwłocznie zgłosić !!!!

Zgodnie z art. 3 ust 24 ustawy o świadczeniach rodzinnych, uzyskaniu dochodu oznacza to uzyskanie dochodu spowodowane:

• zakończeniem urlopu wychowawczego,
• uzyskaniem prawa do zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych,
• uzyskaniem zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, z wyłączeniem pracy wykonywanej na podstawie umowy o dzieł o ,
• uzyskaniem zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej, z wyjątkiem rent przyznanych rolnikom w związku z przekazaniem lub dzierżawą gospodarstwa rolnego,
• rozpoczęciem pozarolniczej działalności gospodarczej lub wznowieniem jej wykonywania,
• uzyskaniem zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

Okres zasiłkowy oraz terminy składania wniosków
Świadczenia rodzinne przyznawane są na okres zasiłkowy, który trwa od 1 listopada do 31 października następnego roku kalendarzowego.

Wnioski o ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych na nowy okres zasiłkowy są przyjmowane od dnia 1 września.

W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z dokumentami do dnia 30 września, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata świadczeń przysługujących za miesiąc listopad następuje do dnia 30 listopada.

W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świadczenia rodzinne na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z dokumentami w okresie od dnia 1 października do dnia 30 listopada, ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz wypłata świadczeń przysługujących za miesiąc listopad następuje do dnia 31 grudnia.

Wypłacanie świadczeń rodzinnych
Świadczenia rodzinne wypłaca się nie później niż do ostatniego dnia miesiąca, za który przyznane zostało świadczenie rodzinne.

W przypadku złożenia wniosku w sprawie ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych po 10 dniu miesiąca, świadczenia rodzinne za dany miesiąc wypłaca się najpóźniej do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono wniosek.

W przypadku zbiegu prawa rodziców, opiekunów faktycznych dziecka lub opiekunów prawnych dziecka do świadczeń rodzinnych świadczenia te wypłaca się temu z rodziców, opiekunów faktycznych dziecka lub opiekunów prawnych dziecka, który pierwszy złożył wniosek.

Jeżeli dziecko nie pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z obojgiem rodziców, świadczenia rodzinne wypłaca się temu z rodziców, pod którego opieką dziecko się znajduje.

Wstrzymuje się wypłatę świadczeń rodzinnych, jeżeli osoba nie podejmuje świadczeń przez trzy kolejne miesiące kalendarzowe.

Jeżeli wznowienie wypłaty wstrzymanych świadczeń rodzinnych nie nastąpi do końca okresu zasiłkowego, prawo do świadczeń wygasa.

Świadczenia nienależnie pobrane
Osoba otrzymująca świadczenia rodzinne, w przypadku wystąpienia w rodzinie jakichkolwiek zmian mających wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych (m.in. dochodowych, adresu zamieszkania, składu rodzinny, zaprzestania nauki przez dziecko), jest zobowiązana do niezwłocznego powiadomienia o zmianach organ realizujący świadczenia rodzinne.

Za nienależnie pobrane świadczenia rodzinne uważa się:

• świadczenia rodzinne wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca te świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania. Takie pouczenie znajduje się w każdej decyzji.
• świadczenia rodzinne przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą te świadczenia.

Osoba, która pobrała nienależnie świadczenia rodzinne, jest obowiązana do ich zwrotu wraz z odsetkami ustawowymi.